Trang chủ

Thông tin tra cứu

TOÀN TẬP  TRẦN THÁI TÔNG

 LÊ MẠNH THÁT

 NXB TỔNG HỢP TP. HỒ CHÍ MINH

LỜI NÓI ĐẦU

Vua Trần Thái Tông là người đã khai sáng ra một triều đại oanh liệt của dân tộc, một nhà lãnh đạo chính trị và quân sự tài ba của đất nước. Điều này, qua mấy trăm năm lịch sử đã khẳng định. Không những thế, vua Trần Thái Tông còn là một nhà văn, nhà thơ, có những đóng góp to lớn cho lịch sử tư tưởng và văn học Việt Nam. Có thể nói, nhà vua là một trong những tác già đầu tiên của văn học Việt Nam, mà tác phẩm đã được bảo lưu tương đối nhiều, giúp cho những ai quan tâm đến lịch sử dân tộc có điều kiện đọc và tìm hiểu.

Có lẽ do đánh giá như thế, mà trong gần 800 năm qua, tác phẩm của vua Trần Thái Tông đã được sưu tầm, nghiên cứu và học tập, thậm chí được nâng lên hàng kinh điển. Một số thư tịch vào thế kỷ thứ 19 đã không gọi Khóa hư lục mà gọi là Khóa hư kinh, thể hiện niềm kính trọng của nhân dân ta đối với tác phẩm này. Thế là, ngay từ thời vua còn sống, hay sau khi mất không lâu, một số tác phẩm đã được tập hợp lại. Nhờ vậy, chúng ta còn có sở hữu được nó ngày hôm nay. Song, qua quá trình truyền bản, việc thất thoát chắc đã xảy ra, mà ngày nay ta còn tìm thấy một số dấu hiệu.

Số tác phẩm mới mà chúng tôi đưa vào trong Toàn tập này không nhiều, chỉ gồm hai bài thơ có trong Việt Âm thi tập và một bài biểu gởi cho vua Lý Tông của nhà Tống ở Trung Quốc. Hai bài thơ đã được in chỗ này chỗ kia trong các tác phẩm của thế kỷ  20, như cuốn Việt Nam Phật Giáo sử lược  của Mật Thể (1944), thơ văn Lý – Trần của Viện Văn Học (1989). Riêng bài biểu do Lê Sực ghi lại trong An Nam chí lược  thì chưa được bất cứ một tác phẩm nào trích ra và công bố. Cho nên, Toàn tậpTrần Thái Tông lần này bao gồm cả bài biểu vừa nêu.

Trong việc sưu tầm và nghiên cứu các tác phẩm của vua Trần Thái Tông, chúng tôi có sự giúp đở của nhiều thiện tri thức, đặc biệt là Giáo sư Nguyễn Huệ Chi đã cung cấp cho chúng tôi bản Thánh Đăng Ngữ Lục in thời Tự Đức và Đại Đức Thích Hạnh Tuấn đã gửi cho tác phẩm The Formation of Ch’an Ideology in China and Korea, The Vajrasamàdhì – sùtra , a Buddhist Apocryphon của Buswell. Cho phép chúng tôi chân thành gửi lời cám ơn.

            Vạn Hạnh 

            Mùa đông năm Quý Mùi – 2003

                         Lê Mạnh Thát

                                    MỤC LỤC

                   Lời nói đầu

                                 Phần thứ nhất

              NGHIÊN CỨU VỀ TRẦN THÁI TÔNG

                                 Chương  một

Dòng dõi và tuổi trẻ vua Trần Thái Tông

Dòng dõi và tên húy của cha mẹ vua Trần Thái Tông

Về việc lên ngôi vua

Sự kiện đêm mùng 3 tháng 4 năm Bính Thân ( 9-5-1926)

Nguyên do của Sự kiện đêm mùng 3 tháng 4 năm Bính Thân (9-5-1926)

Về  Quốc sư Trúc Lâm đại sa môn

                                 Chương   hai

Vua Trần Thái Tông và cuộc chiến tranh năm Đinh Tỵ (1257-1258)

Những chính sách chuẩn bị đối phó với cuộc chiến

Cuộc chiến tranh năm 1258

                                 Chương ba

Thoái vị và những năm tháng cuối đời

Chiến dịch ngoại giao với Tống và Nguyên

Về tên gọi Quang Bính

Những thành tựu ngoại giao

Nguồn gốc của mô hình nhường ngôi

                                  Chương bốn

Hoạt động Phật giáo và những ngày tháng cuối đời

Về Thiền sư Thiên Phong

Về Thiền sư Đức Thành

Quan điểm thế tục hóa Phật giáo

Những ngày cuối cùng

                                  Chương năm

Về tác phẩm của vua Trần Thái Tông

Vấn đề truyền bản của Khóa hư lục

Các tác phẩm khác của vua Trần Thái Tông

                                  Chương sáu

Vấn đề và tư tưởng chính trị của vua Trần Thái Tông

Quan điểm Phật ở lòng

Quan điểm về ý muốn và tấm lòng

                                  Chương bảy

Quan điểm Thiền của vua Trần Thái Tông

Về kinh  Kim cương tam muội

Nguyên Hiểu và Kim Cương tam muội kinh luận

Vấn đề ngụy tạo

Tình thức và Yêm ma la thức

                                  Chương tám

Phong cách Thiền của vua Trần Thái Tông

Phương thức niệm Phật

Phương thức lễ sám

Phương thức thiền

                                  Chương chín

Vị trí văn học của vua Trần Thái Tông

                       TÁC PHẨM THƠ VĂN 

                            TRẦN THÁI TÔNG

Lời dẫn

Nói rộng về bố núi

Giảng rộng về sắc thân

Rộng khuyên phát lòng bồ đề

Văn răn sát sính

Văn răn trộm cắp

Văn răn ham sắc

Văn răn nói dối

Văn răn về rượu

Bàn về giới định tuệ

Bàn về thụ giới

Bàn về niệm Phật

Bàn về ngồi thiền

Bàn về gương tuệ

Tựa Thiền Tông chỉ nam

Tựa Kim cương tam muội

Tựa bài văn Bình đẳng lễ sám

Giảng rộng về con đường vươn lên

Ngữ lục hỏi đáp với học trò

Niệm tụng kệ

Tựa Lục thời sám hối khoa nghi

Gởi thầy Đức Sơn am Thanh Phong

Tiễn sứ Bắc Trương Hiển Khánh

Biểu nhường ngôi cho con

Bản sách dẫn

Nguyên bản Hán văn

• 1
• 2
• 3
• Trang kế