TỰ DO ĐẦU TIÊN VÀ CUỐI CÙNG
KRISHNAMURTI
Nguyên tác : The First and Last Freedom
Lời giới thiệu của Henry Miller
Lời bạt của Aldous Huxley
Bản dịch của Phạm Công Thiện
NXB An Tiêm
LỜI GIỚI THIỆU
Tôi đã giữ lại một tên người, một tên nổi hẳn lên, đối nghịch lại với tất cả những gì ám muội, khả nghi, hỗn tạp; đối nghịch lại tất cả những gì nặng nề sách vớ từ chương, đối nghịch lại tất cả những gì trói buộc thúc phược: đó là tên Krishnamurti. Đây là một con người của thời đại chúng ta, một người mà chúng ta có thể nói là bậc thầy, đạo sư, người làm chũ thực tại. Ông đứng một mình một cõi. Không thể nào thấy được bất cứ người nào trên đời này đã hy sinh quên mình, từ bỏ, chối bỏ mọi sự, chối bỏ hết như là Krishnamurti đã thể hiện trong đời sống ông, tôi không thể nghĩ ra người nào đã có thể hành động hơn Krishnamurti, ngoại trừ đấng Christ.
Căn nguyên nền tảng tư tưởng Krishnamurti rất là giản dị, giản dị đến nỗi chúng ta có thể hiểu được lý do tại sao những lời lẽ và hành động trực tiếp minh bạch của ông đã bị mọi người hiểu sai và đã gây ra bao nhiêu sự hỗn tạp đáng buồn. Loài người vẫn tầm thường như thế, họ luôn luôn chấp nhận một cách miễn cưỡng những gì có vẽ dể hiểu giản dị. Óc ngoan cố ương ngạnh của họ còn thâm hiểm hơn tất cả mưu mẹo lừa đảo của ma quỉ, vì thế, ho đã bỏ quên, khkông chịu nhận ra những quyền hạn thiên phú có sẳn trong bản thể họ, họ chỉ đòi hỏi được giải thoát hay được cứu rỗi qua một trung gian môi giới nào đó; họ chỉ mải miết chạy đi tìm kiếm những người hướng dẫn, những kẻ chỉ đường dẫn lối, những vị cố vấn khuyên giải , những kẻ lãnh đạo, lãnh tụ; những hệ thống lập trường, những nghi lễ hình thức tế toái…Họ chỉ thích tìm kiếm những thứ ấy, họ chỉ muốn tìm những sự giải quyết, những đáp số mà họ không biết rằng tất cả những đáp số đã nằm sẵn trong lòng họ rồi. Họ đặt sự học vấn tri thức lên trên cả sự thông minh tâm hồn ; họ đặt quyền thế cường lực lên trên cả tài nghệ biện biệt tế nhị. Nhưng điều đáng lo ngại nhất và đáng nói trước hết là họ không chịu tự mình giải phóng, giải thoát cho mình; họ không chịu cứu lấy bản thân mà cứ luôn luôn vờ vĩnh bày đặt chuyện cứu vớt thế giới, thế gian, thế nhân, vân vân. Họ bảo rằng thế giới “thế gian” phải được giải phóng trước đã, rồi mới nói chuyện giải phóng cá nhân. Thế mà biết bao nhiêu lần rồi Krishnamurti đã nhắc nhở rằng vấn đề thế giới chỉ là dính liền mật thiết với vấn đề cá nhân; cá thể và tập thể đều chỉ đồng nhất thể. Chân lý luôn luôn hiện diện, luôn luôn xuất hiện trước mặt chúng ta. Sự vĩnh cửu , bất diệt, thiên thu, vĩnh viễn nằm ngay tại đây, nằm ngay bây giờ, ngay giờ phút hiện tại. Và giải thoát ư? Ồ, hỡi ngài, ngài muốn giải thoát cái gì? Giải thoát bản ngã nhỏ bé bần tiện của ngài ư? Linh hồn của ngài ư?Diện mục của ngài ? Hãy đánh mất nó đi thì ngài sẽ tìm thấy lại mình. Đừng bận tâm lo nghĩ về Thượng Đế - Cứ để Thượng Đế tự lo cho Thượng Đế. Hãy tôi luyện những nghi vấn ngờ vực, hãy ôm lấy mọi thứ kinh nghiệm của đời sống, hãy tiếp tục thèm muốn khao khát, cố gắng đừng quên cũng đừng nhớ, hãy luôn luôn đón nhận và thể nhập tất cả những gì mình đã được thể nghiệm trong dòng đời tuôn chảy…
“Con người là kẻ tự giải phóng bản thân”
Phải chăng đó là đạo lý tối thượng của đời sống? Biết bao nhiêu bậc hiền nhân trác việt đã nhắc nhỡ và đã thể hiện bao lần giữa lòng đời. Họ là những bậc đạo sự, những con người đã làm lễ cưới với đời sống, chứ không phải với những nguyên tắc, luật pháp, tín điều, luân lý, tín ngưỡng. “Những bậc đạo sư đúng nghĩa thì chẳng bao giờ bày đặt ra lề luật, hay giời luật, họ chỉ muốn giải phóng con người” (Krishnamurti).
Điều làm nổi bật Krishnamurti và nói lên sự khác nhau giữa Krishnamurti và những bậc giáo chũ vĩ đại trong lịch sử là sự trần truồng tuyệt đối của tâm hồn ông. Ông chỉ giữ lại cho mình một chỗ đứng độc nhất: một con người, với ý nghĩa giản dị đơn sơ của con người.
Mang lấy xác thịt mảnh khảnh của con người, ông nương tựa trọn vẹn vào tâm linh, đồng thời ý thức rằng tâm linh và thể xác chỉ là một, không khác nhau.
Ông chỉ giữ lấy một sứ mệnh độc nhất là tước bỏ con người ra ngoài tất cả những huyễn tưởng, ảo giác, phá hủy cho sụp đổ tất cả chống nạng giả tạo của những lý tưởng, những tín ngưỡng, ngẫu tượng, phá hủy tất cả mọi hình thức chống đở con người, để trả con người trở lại sự tôn nghiêm trọn vẹn, sức mạnh vẹn toàn của nhân tính. Người ta thường gọi ông là “Đấng Đạo sư của Thế gian”. Nếu có người xứng đáng được gọi danh hiệu như thế thì người ấy chính là Krishnamurti. Đối với tôi, điều quan trọng nhất trong thái độ tâm linh của Krishnamurti là ông không bao giờ muốn chúng ta coi ông như là bậc đạo sư, như một bậc thầy, mà chỉ muốn là một con người, với tất cả ý nghĩa đơn giản thông thường của hiện thể.
HENRY MILLER
MỤC LỤC
Henry Miller
Giới thiệu Krishnamurti
I. Phần mở đầu
II. Chúng ta đang đi tìm gì
III. Cá thể và xã hội
IV. Tự tri
V. Hành động và ý tưởng
VI. Tín ngưỡng
VII Nỗ lực
VIII Mâu thuẫn
IX Bản ngã là gì?
X Sợ hãi
XI Đơn giản
XII Trực thức
XIII Dục vọng
XIV Tương giao và cô lập
XV Người tư tưởng và tư tưởng
XVI Tư tưởng có thể giải quyết những vấn đề của chúng ta không?
XVII Tác dụng của tâm trí
XVIII Tự lường gạt
XIX Sinh hoạt vị ngã
XX Thời gian và biến chuyển
XXI Quyền thế và thể hiện
HỎI và TRẢ LỜI
1. Nói về cuộc khủng hoảng hiện tại
2. Về chũ nghĩa ái quốc hạn hẹp
3. Tại sao phải cần những bậc đạo sư
4. Về kiến thức
5. Về kỷ luật
6. Về nỗi cô đơn
7. Về nỗi đau khổ
8. Về trực thức
9. Về sự tương giao
10. Về chiến tranh
11. Về sự sợ hãi
12. Về sự buồn chán và sự hứng khởi
13. Về sự căm hờn oán ghét
14. Về sự nói nhảm
15. Về sự chỉ trích phẩm bình
16. Về tín ngưỡng nơi Thượng đế
17. Về trí nhớ
18. Buông thả với hiện thể
19. Về sự đọc kinh và sự tham thiền
20. Về tâm trí hữu thức và vô thức
21. Về tình dục
22. Về tình yêu
23. Về sự chết
24. Về thời gian
25. Về hành động không ý tưởng
26. Về sự cũ kỹ và điều mới lạ
27. Về sự gọi tên
28. Về điều sở tri và điều bất tri
29. Về sự thật và sự dối
30. Về Thượng đế
31. Về sự đốn ngộ
32. Về sự giản dị
33. Về sự thiển bạc hời hợt
34. Về sự tầm thường
35. Về sự tĩnh lặng của tâm thức
36. Về ý nghĩa của cuộc đời
37. Về sự tán loạn tâm thức
38. Về sự chuyển hóa tâm thức
Bạt của Aldous Huxley
Tái bút của dịch giả
Cảm tạ