NGUYỄN THÔNG CON NGƯỜI VÀ TÁC PHẨM
CA VĂN THỈNH - BẢO ĐỊNH GIANG Biên soạn (325 trang)
NXB TP.HCM
LỜI NHÀ XUẤT BẢN
Nguyễn Thông (1827-1884) là một nhà thơ yêu nước, sinh trưởng ở đất Gia Định. Năm 1859 khi Pháp đánh chiếm Nam Kỳ, ông bỏ quan xin đi tòng quân, phục vụ dưới trướng Thống đốc quân vụ Tôn Thất Hiệp. Khi ba tỉnh miền Đông Nam Kỳ bị mất, ông rời quân đội, cùng một số nhà nho yêu nước dời sang miền Tây, không muốn sống trong vùng giặc chiếm. Khi ba tỉnh miền Tây bị mất nốt, ông dời ra Bình Thuận, rồi làm án sát Khánh Hòa, về Kinh làm biện lý bộ hình, sau làm Bố chánh Quảng Ngãi. Trong thời gian làm quan, ông đã có nhiều đóng góp trong việc nhân dân khai hoang, làm thủy lợi, mở mang trồng trọt…đồng thời ông cũng dâng sớ điều trần về triều, can ngăn nhà vua, kiến nghị nhiều điều bổ ích về quốc kế dân sinh. Trong lúc khảo duyệt bộ “Khâm định Việt sử thông giám cương mục”, ông đã soạn “Việt sử cương giám khảo lược”, góp nhiều ý kiến đóng góp quý báu về lịch sử nước nhà.
Đánh giá con người và tác phẩm của Nguyển Thông, các nhà nghiên cứu đều cho rằng ông có nhiều đóng góp trên nhiều lĩnh vực và nhất trí xếp thơ văn ông vào dòng thơ yêu nước cuối thế kỷ XIX.
Việc nghiên cứu và giới thiệu con người và tác phẩm thơ văn Nguyễn Thông, nhất là những đóng góp của ông về kinh tế, và lịch sử, chưa làm được nhiều. Năm 1962, ở Hà Nội, được sự khuyến khích của Nhà xuất bản Văn hóa, lần đầu tiên cuốn Thơ văn Nguyễn Thông được xuất bản, do hai ông Ca Văn Thỉnh và Bỏa Định Giang biên soạn. Từ đó đến nay, nhiều sách văn học sử, khi nói đến Nguyễn Thông, chủ yếu dựa vào sách này.
Năm nay, nhân dịp kỷ niệm 100 năm ngày mất của ông, các tác giả Ca Văn Thỉnh và Bỏa Định Giang dựa trên quá trình nghiên cứu thêm về Nguyễn Thông trong thời gian qua, được sự giúp sức của nhiều nhà nghiên cứu khác đã biên soạn lại, bổ sung thêm nhiều tài liệu mới thu thập được, chủ yếu trong các tác phẩm Độn Am văn tập, Kỳ Xuyên công độc, Việt sử cương giám khảo lược…
Giới thiệu cuốn Nguyễn Thông, con người và tác phẩm với bạn đọc, chúng tôi trân trọng giới thiệu một công trình nghiên cứu nhiều năm của hai tác giả Ca Văn Thỉnh và Bảo Định Giang, giới thiệu nhiệt tình đóng góp của nhiều bạn yêu mến thơ văn Nguyễn Thông và con người ông. Vì cố gắng để sách ra mắt độc giả kịp ngày giỗ 100 năm của Nguyễn Thông, nên sự sơ suất trong công tác xuất bản chắc không thể tránh khỏi, mong bạn đọc vui lòng đóng góp ý kiến cho tác giả và Nhà xuất bản.
NHÀ XUẤT BẢN THÀNH PHỐ HCM.
MỤC LỤC
Lời nhà xuất bản
Mấy lời cùng bạn đọc
PHẦN THỨ NHẤT: Tìm hiểu Nguyễn Thông qua trước tác
A- Bối cảnh xã hội và thân thế Nguyễn Thông
B- Tư tưởng Nguyễn Thông
C- Vài nhận xét về thơ văn Nguyễn Thông
PHẦN THỨ HAI: Thơ văn Nguyễn Thông
A- Thơ
B- Văn
PHẦN THỨ BA: Điều trần, sớ biểu và những nhận xét khi duyệt “Khâm định Việt sử thông giám cương mục”
PHẦN THỨ TƯ: Phụ lục