MÙA TÔM
Thakagi Xivaxankara Pillai
Giải thưởng viện Hàn Lâm Văn Học Ấn Độ 1957
In lần thứ ba
HOÀNG CƯỜNG dịch (269 trang)
NXB TÁC PHẨM MỚI - HỘI NHÀ VĂN VN
LỜI NÓI ĐẦU
Trong nền văn học Ấn Độ thế kỷ XX, các tác giả ngày càng muốn nắm bắt và thể hiện cuộc sống trong dạng chân chất, nguyên khai của nó, không thỏa mãn với những miêu tả đầy lãng mạn và huyền bí, cũng như không thể thhu hẹp vào thế giới tinh thần mang tính màu sắc tôn giáo của con người, như trong những tác phẩm viết về Ấn Độ thế kỷ XIX. Trong số các tác giả có nhiều cách tân, Thakagi Xivaxankara Pillai là một ngòi bút có nhiểu đóng góp xuất sắc. Ông sinh ngày 17.4.1914 tại làng Thaikagi, bang Kêrala, một trong những bang nghèo nhất Ấn Độ, nhưng lại có truyền thống lâu đời về văn hóa - nền văn hóa Malayalam. Thiên nhiên ở miền Nam Ấn Độ này hết sức khắc nghiệt, cộng với một bối cảnh xã hội cỏn chịu ảnh hưởng nặng nề của đời sống đẳng cấp, đã khiến đời sống dân nghèo luôn luôn đứng trước những xung đột, những tai họa bất công. Thaikagi Pillai có ý thức rõ rệt muốn góp một tiếng nói, một cách nhìn xây dựng vào thực tế xã hội của quê hương mình. Từ bút pháp lãng mạng thời kỳ đầu, ông chuyển dần sang bút pháp hiện thực. Năm 1942, ông sáng lập Liên đoàn các nhà văn tiến bộ bang Kêrala. Từ những tác phẩm thời trẻ (Hoa mới nở, 1934, Những câu chuyện làng Thakagi, 1938), Pillai đã dũng cảm đứng về phía người nghèo, phê phán những bất công xã hội. Trong nhiều chuyện của ông, nhân vật chính thường là những người lao động, xuất thân từ đẳng cấp thấp, luôn phải chịu những thử thách khốc liệt của cuộc sống (Cái đầu lâu, 1947; Con trai người quét rác, 1948). Tiểu thuyết Hai vốc cơm, 1949, miêu tả đời sống những người cố nông cùng cực nhất ở một vũng đồng lầy. Tiểu thuyết Mùa Tôm (1956) viết về tình yêu khác đẳng cấp và tín ngưỡng ở một vùng dân chài đã đem lại vinh quang cho Pillai, được giải thưởng của Viện hàn lâm văn học Ấn Độ, do Tổng thống ẤN Độ trao tặng (1957) - giải thưởng văn học cao nhất của Ấn Độ. Tuy còn chứa đựng một vài yếu tố tôn giáo, tự nhiên chủ nghĩa, nhưng nói chung, tác giả tác giả đã thành công trong việc kết hợp khéo léo chủ nghĩa hiện thực phê phán với bút pháp trữ tình uyển chuyển. Đời sống vật lộn khắc nghiệt hàng ngày, của những người lao động tại một làng chài Ấn Độ hiện lên rất sáng rõ trong bối cảnh thiên nhiên nghiệt ngã, giữa những hàng rào vô hình mà tai ác, ngăn cách những con ở những đẳng cấp xã hội và tín ngưỡng khác nhau, dẫn đến kết cục thật bi thảm. Có lẽ do chính cách đặt vấn đề không khoan nhượng này, mà cuốn sách từ khi ra đời đã được bạn đọc bàn cãi sôi nổi, đã được in đi in lại tới 14 lần, trở thành một sự kiện trong đời sống văn học Ấn Độ, những năm 50-60. Giới thiệu Pillai với bạn đọc Việt Nam, chúng tôi muốn giới thiệu một tác giả đã góp phần quyết định văn học mới của Ấn Độ, một ngòi bút giàu lương tri, nhân ái, suốt đời chiến đấu cho sự đổi mới và tiến bộ xã hội, đồng cảm, bênh vực những khát vọng con người ở dưới đáy xã hội, và luôn luôn kêu gọi họ hợp lực lại, đấu tranh cho một cuộc sống thật xứng đáng với con người.
NXB TÁC PHẨM MỚI